In juni 2022 werd Jan Lucassen getroffen door een herseninfarct. Daardoor raakte zijn linkerarm verlamd. Zijn grote passie – biljarten – leek uit te doven. Maar de 71-jarige inwoner van Bemmel heeft er wat op gevonden.
Jan en sporten, dat kan alleen maar in de hoogste versnelling. Zit in zijn fanatieke aard. Gevoetbald, twaalf jaar gehandbald, daarna gaan hardlopen. Héél hard. Ga maar na: iets meer dan zestien minuten over de vijf kilometer, dik 34 over de dubbele afstand. Hij won regelmatig regionale wedstrijden. ,,Totdat ik er op mijn veertigste mee moest stoppen vanwege hartproblemen”, zegt de voormalig timmerman. ,,Dat kwam hard aan, ik heb jarenlang niks meer gedaan. Min of meer op de bank gelegen.”
Vijftien jaar later. Zijn buurman nodigt hem uit om een keer mee te gaan biljarten. ,,Kende het wel, had het als jongeman op vrijdagavond met kameraden in een café gespeeld. Niet te serieus allemaal.” Maar in het buurthuis valt het kwartje meteen. ,,Ik was verkocht, want ik had er gevoel voor.” Hij wordt lid van Oefening Baart Kunst, maakt ook die naam van Bemmelse biljartvereniging volledig waar. Met libre zit Jan op een gemiddelde van 50, klein biljart. Later, als hij het driebanden ontdekt, blijkt ook die spelsoort hem aardig te liggen: 0,5. ,,Ik haalde er ontzettend veel plezier uit. Weleens tegen mijn buurman gezegd dat-ie me vijftien jaar eerder die schop onder mijn kont had mogen geven.”
Maar op een nacht in juni 2022 verandert zijn leven radicaal. ,,Ik wilde naar het toilet gaan, maar mijn hele linkerzijde was verlamd. Ook had ik bijna geen gevoel meer in mijn linkerbeen.” Een herseninfarct, Jan gaat revalideren. Na drieënhalve maand komt hij thuis. Een bungalow, waarin hij een biljart had geïnstalleerd. Het lijkt erop dat het groene laken niet meer dan een rekwisiet blijft.
Maar Jan wil zijn hobby niet opgeven. ,,Zou ik niks meer hebben, weer op de bank terechtkomen. Had ik geen zin in, ben ik ook te fanatiek voor. Bovendien: het biljarten heeft me zo veel gebracht.” Aan het biljart staan, is geen doen. Een rolstoel, die na de revalidatie zijn vaste metgezel wordt, lost dat op. Steunen op zijn linkerarm, daar komt wat hersenwerk bij kijken om er een mouw aan te passen. Dat is, na enig geëxperimenteer, gelukt. ,,Mijn uitgangspunt was een houten piramideblokje. Een flinke basis, op de top een ring gemonteerd om de keu door te schuiven. Maar het fundament was niet stabiel genoeg. Dus heb ik de basis met lood laten verzwaren. Tot twee keer toe, toen pas wiebelde dat blokje niet meer. Op de hoeken is rubber eronder geplakt om te voorkomen dat het laken zou worden beschadigd.” Ook aan de ring heeft hij wat laten veranderen. ,,Vilt eromheen, daardoor glijdt de top van de keu er beter doorheen.”
Hij heeft nog een variant laten maken. ,,Dit blokje leg ik op de band als de bal te dicht tegen de band aan ligt. Hierbij gebruik ik dan ook een ingekorte keu, die ook wat is verzwaard. Door die kortere keu zit ik dichter bij het biljart en zal de stoot misschien beter verlopen.”
Daardoor kan Jan weer biljarten. Naar zijn club gaan, aan sommige uitwedstrijden – de locatie moet wel rolstoelvriendelijk zien – meedoen. Om zover te komen moest er nog een hobbel worden genomen, zegt zijn vrouw Ineke. ,,Jan moest opnieuw rijexamen doen, vanwege zijn handicap. Nu kan hij overal met zijn speciale auto naartoe.” Mooie bijkomstigheid: ,,Hoef ik ‘m niet elke keer te rijden.” Wat vooral belangrijk is: ,,Biljarten heeft mijn leven verrijkt. En doet het nog steeds.”